در گزارشی که گاردین و برخی رسانههای غربی منتشر کردهاند، ادعا شده ایران قرار است با طرح پیشنهادی ایالات متحده برای انتقال ذخایر اورانیوم با غنای بالا به یک کشور ثالث—مانند روسیه—مخالفت کند. این طرح بخشی از تلاش واشنگتن برای کاهش دامنه برنامه هستهای کشورمان و جلوگیری از استفاده احتمالی آن در توسعه سلاح هستهای معرفی شده است.
ذخایر اورانیوم در ایران میماند
به گزارش پایگاه خبری رج بهنوشته این منابع، موضوع انتقال اورانیوم یکی از موانع اصلی در مسیر دستیابی به توافق آینده توصیف شده و در مذاکرات اولیهای که عمدتاً بهصورت غیرمستقیم در مسقط عمان بین «عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران و «استیو ویتکوف» نماینده ویژه دولت دونالد ترامپ انجام شده، مطرح شده است.
در این گزارش آمده است که ایران تأکید دارد ذخایر اورانیوم که در چهار سال گذشته جمعآوری شده، باید تحت نظارت شدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی در داخل ایران باقی بماند. از دیدگاه تهران، این اقدام بهعنوان یک ضمانت برای مقابله با احتمال خروج مجدد آمریکا از توافق در آینده تلقی میشود—مانند آنچه دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ با رد توافق ۲۰۱۵ انجام داد.
گفته شده در صورت خروج مجدد آمریکا از توافق و انتقال اورانیوم به خارج از کشور، ایران مجبور به آغاز مجدد فرآیند غنیسازی خواهد بود که نوعی مجازات برای تهران تلقی میشود؛ آن هم در پی نقض توافق از سوی واشنگتن.
در بخش دیگری از این گزارش آمده است اگرچه بیشتر مذاکرات بین هیأتهای ایرانی و آمریکایی بهصورت غیرمستقیم و با واسطهگری عمان انجام شده، اما دیدارهایی مستقیم میان ویتکوف و عراقچی نیز صورت گرفته است.
سهمخواهی اروپا از مذاکرات
همچنین رسانهها از موافقت «جورجیا ملونی» نخستوزیر ایتالیا برای میزبانی دور بعدی مذاکرات در روز شنبه در رم خبر دادهاند؛ اقدامی که بهعنوان نشانهای از حسننیت ترامپ به ایتالیا تعبیر شده و همزمان نقش قدرتهای اصلی اروپایی را در مذاکرات کمرنگ کرده است. گفته میشود «جیدی ونس» معاون رئیسجمهور آمریکا نیز در تعطیلات عید پاک در رم حضور خواهد داشت.
در ادامه تحلیلها آمده است که در مذاکرات اولیه سال ۲۰۱۵، ایتالیا احساس کرده بود از فرآیند گفتگوها کنار گذاشته شده، در حالیکه فرانسه، آلمان و بریتانیا—موسوم به «ای۳»—بهعنوان نمایندگان اروپا در مذاکرات حضور داشتند.
بر اساس اظهارات «محمد امِرسی» از مؤسسه سیاست خارجی، انتخاب ملونی اقدامی معنادار است چراکه به گفته او، نخستوزیر ایتالیا روابط شخصی قویتری با ترامپ نسبت به رهبران فرانسه، آلمان و بریتانیا دارد. وی گفته است میزبانی رم این پرسش را مطرح میکند که نقش آینده ای۳ در گفتوگوی میان دو کشور چه خواهد بود.
در ادامه گزارش آمده است که جمهوری اسلامی در حالی پای میز مذاکره نشسته که با تهدید تحریمهای بیشتر و حتی حمله نظامی احتمالی به تأسیسات هستهایاش مواجه است.
ایران و جذب سرمایهگذار خارجی
طبق ادعای این منابع، در حالیکه اقتصاد ایران در وضعیت نزولی قرار دارد، تهران بهدنبال جذب سرمایهگذاری خارجی از طریق لغو تحریمهای آمریکا است. گفته شده که گفتوگوهایی درباره راهکارهای بیمهای برای شرکتهایی که تمایل به سرمایهگذاری در این کشور دارند، آغاز شده است؛ موضوعی که پس از خروج آمریکا از توافق در سال ۲۰۱۸ و اعمال تحریم علیه شرکتهای خارجی، برای اتحادیه اروپا به چالشی جدی بدل شده بود.
در پایان گزارش، آمده است که ترامپ در این دور از مذاکرات، دیگر ابعاد روابط دو کشور از جمله آنچه «رفتار بیثباتکننده منطقهای تهران» خوانده شده را از دستور کار خارج کرده است؛ موضوعی که هم اسرائیل و هم جریانهای ضدایرانی در واشنگتن را شگفتزده کرده است. در مقابل، جمهوری اسلامی این ادعا را رد کرده و اسرائیل را به تصاحب سرزمین در سوریه، لبنان و فلسطین متهم کرده است.
بر اساس این ادعای گاردین، نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی با سقوط بشار اسد، حملات اسرائیل به حماس در غزه و حزبالله در لبنان، و همچنین اقدامات نظامی آمریکا در یمن کاهش یافته است. افزون بر آن، ناوگان صادرات نفت ایران نیز با فشار فزاینده تحریمهای دولت آمریکا روبهرو است.