دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، اعلام کرده که کمکهای نظامی به اوکراین را متوقف خواهد کرد. این تصمیم شوک بزرگی به حامیان اوکراین وارد کرده و نگرانیهای امنیتی در سراسر اروپا را افزایش داده است. رهبران اروپایی نگرانند که بدون حمایت آمریکا، ساختار دفاعی اتحادیه اروپا شکنندهتر از همیشه شود.رهبران اتحادیه اروپا خود را برای نشستی حیاتی در بروکسل آماده میکنند. این اجلاس در حالی برگزار میشود که وابستگی امنیتی اروپا به ایالات متحده، پس از دههها، در آستانه فروپاشی قرار گرفته است.
اروپا در برابر بزرگترین بحران امنیتی خود؟
رجخبر به نقل از پولیتیکو: اتحادیه اروپا پیش از این نیز با بحرانهای متعدد اقتصادی، مهاجرتی و ژئوپلیتیکی مواجه بوده است. اما تحلیلگران معتقدند این بحران امنیتی میتواند سرنوشتسازترین چالش در تاریخ این اتحادیه باشد.
رهبران ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در بروکسل گرد هم آمدهاند تا درباره آینده امنیتی اروپا تصمیمگیری کنند.
احتمال فروپاشی ساختار دفاعی قاره، بدون حمایت ایالات متحده، بسیار جدی است.
افزایش نگرانیها درباره نفوذ روسیه و احتمال کاهش حمایت از اوکراین.
آیا اروپا در پنج دقیقه مانده به نیمهشب است؟
امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه، خواستار «یک بیداری فوقالعاده» شده است و فریدریش مرتس، صدراعظم احتمالی آینده آلمان، وضعیت امنیتی اروپا را «پنج دقیقه مانده به نیمهشب» توصیف کرده است.
مالکوم چالمرز، معاون مؤسسه خدمات متحد سلطنتی لندن، درباره سناریوی خطرناک پیش رو هشدار داده و میگوید:
«کابوس بزرگ این است که آمریکا توافقی با روسیه امضا کند که بسیاری از خواستههای مسکو را تأمین کند، سپس به اوکراین و اروپا بگوید که این توافق را بپذیرند یا کنار بروند.»
حمایت برخی رهبران اروپایی از روسیه
نگرانی از بحران امنیتی اروپا تنها به سیاستهای آمریکا محدود نمیشود. برخی از رهبران اروپایی مواضعی دارند که به نفع روسیه تعبیر میشود.
ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، که روابط نزدیکی با مسکو دارد، میتواند مانع از تصمیمگیری اتحادیه اروپا برای حمایت نظامی از اوکراین شود.
دیپلماتهای اروپایی هشدار دادهاند که اگر اتحادیه اروپا نتواند وحدت خود را حفظ کند، بحران امنیتی قاره ممکن است از کنترل خارج شود.
طرح ۸۰۰ میلیارد یورویی برای تقویت دفاع اروپا
در نشست بروکسل، یکی از مهمترین پیشنهادات برای مقابله با بحران امنیتی اروپا برنامه ۸۰۰ میلیارد یورویی برای تقویت دفاع اروپا است.
این طرح که توسط اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، پیشنهاد شده است، شامل:
✔ وام ۱۵۰ میلیارد یورویی برای خرید سامانههای پدافند هوایی، توپخانه، موشک و پهپاد
✔ سرمایهگذاری گسترده برای تقویت ارتشهای کشورهای اروپایی
مصادره داراییهای روسیه؛ چالش جدید در بروکسل
یکی دیگر از موضوعات داغ در این اجلاس، تصمیمگیری درباره داراییهای بلوکهشده روسیه است.
برخی کشورهای اروپایی، بهویژه فرانسه، پیشنهاد کردهاند که داراییهای روسیه بهطور کامل مصادره شود.
اما مخالفان این طرح، مانند آلمان، هشدار دادهاند که این اقدام میتواند موانع حقوقی و اقتصادی ایجاد کند و حتی منجر به بیثباتی مالی در اروپا شود.
مجارستان و چالش ارسال تسلیحات به اوکراین
یکی دیگر از موانع مهم در این اجلاس، مخالفت مجارستان با ارسال تسلیحات بیشتر به اوکراین است.
اتحادیه اروپا قصد دارد ۱.۵ میلیون گلوله توپخانه و سایر تجهیزات دفاعی به اوکراین ارسال کند، اما مجارستان از حمایت از این طرح خودداری کرده است.
کمک مالی اتحادیه اروپا به اوکراین در سال ۲۰۲۵
طبق اسناد اجلاس، اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۵ بیش از ۳۰.۶ میلیارد یورو به اوکراین کمک خواهد کرد که شامل:
✔ ۱۲.۵ میلیارد یورو از صندوق حمایتی اروپا
✔ ۱۸ میلیارد یورو وام از گروه G7
واکنش اوکراین به کاهش کمکهای آمریکا
مقامات اوکراینی تلاش کردهاند که توقف کمکهای آمریکا را بهعنوان یک چالش، نه یک شکست، معرفی کنند. یک مقام ارشد اوکراینی به پولیتیکو گفته است: «این موضوع بسیار دردناک است، اما کشنده نیست.»
وی همچنین تأکید کرده است که کاهش کمکهای آمریکا ممکن است باعث افزایش تلفات و از دست دادن برخی مناطق شود، اما به معنی شکست اوکراین نخواهد بود.
بزرگترین چالشهای رهبران اتحادیه اروپا
بحران امنیتی اروپا به یکی از بزرگترین چالشهای رهبران اتحادیه اروپا تبدیل شده است.
واشنگتن در حال کاهش حمایت از اوکراین است و این موضوع نگرانیهای امنیتی اروپا را افزایش داده است.
برخی کشورهای اروپایی، مانند مجارستان، همچنان در مسیر حمایت از اوکراین مانعتراشی میکنند.
طرح ۸۰۰ میلیارد یورویی برای تقویت دفاع اروپا در دستور کار قرار گرفته است.
سرنوشت امنیتی اروپا به تصمیمات سران این اتحادیه در بروکسل وابسته است و این اجلاس ممکن است آینده ساختار دفاعی این قاره را دگرگون کند.